8 верасня 1514 г. на  каля Оршы  на рацэ Крапіўне адбылася найбуйнейшая бітва паміж ВКЛ і Маскоўскай дзяржавай - войска гетмана Канстанціна Астрожскага разбіла ўтрая большае войска маскоўскага княства. У вайсковай гісторыі яе называюць Аршанскай бітвай. Даследчыкі ставяць яе ў адзін шэраг з такімі  трыюмфамі беларускай зброі, як Грунвальд, Кірхгольм ды інш. Узбярэжжа  Крапіўны стала знакавым аб'ектам у пачатку 1990-х, калі  энтузіясты беларушчыны пачалі праводзіць тут бардаўскі фэст «Аршанская бітва». Але грамадская ініцыятыва трапіла пад забарону праз тое, што супярэчыла ідэалагічнай рыторыцы пра «спрадвечнае братэрства рускага і беларускага народа».

Сайт абласной дзяржаўнай газеты «Витебские вести» зноў рэкламуе прапагандысцкі праект віцебскага ідэалага Святаслава Міхайлава. У апошнім опусе пад назвай "Нам не нужны западные ценности" галоўны спецыяліст ідэалагічнай работы і па справах моладзі Віцебскага аблвыканкама параўнаў віншаванні з 1 версня Аляксандра Лукашэнкі і Святланы Ціханоўскай. На сайт газеты нават выставілі партрэт Святланы Ціханоўскай, створаны штучным інтэлектам паводле ўзору вядомага твора мастацтва...

Грамадская ініцыятыва «Хайсы – віцебскія Курапаты» з 2014 года займаецца стварэннем грамадскага мемарыяла на месцы расстрэлаў ахвяраў сталінізму каля вёскі Хайсы Віцебскага раёна. Актывісты праводзяць добраўпарадкаванне гэтага добра вядомага гараджанам аб'екта, хаця і не прызнанага мемарыяльным на афіцыйным узроўні. Падчас апошняй паездкі для навядзення парадку высветлілася, што невядомыя вандалы павалілі некалькі крыжоў і знішчылі ўсе ўказальнікі, якія пазначалі шлях да ямін-магіл з чалавечымі  косткамі.

Рашэнне пра прызнанне кантэнту старонкі "экстрэмісцкім" прыняў ўчора, 6 верасня, суд Дубровенскага раёна Віцебскай вобласці. У гэтым судзе не аднойчы судзілі і самога Міхаіла, у тым ліку за «пікетаванне» ва ўласнай хаце, дзе некалькі месяцаў запар правіселі паветраныя балонікі белага і чырвонага колераў. Пакуль іх не заўважылі з вуліцы «пільныя грамадзяне».

Сёння ў адным з раённых судоў абласнога цэнтра і ў адным рэгіянальным судзе адбыліся  два працэсы па справах, распачатых за «распаўсюд экстрэмізму». Дзве справы паводле ч.1 арт. 24.23 КаАП разбіралі 3 верасня. А 2 верасня ў судах Віцебшчыны разбіралі адразу 8 справаў па «народных» артыкулах адміністрацыйнага заканадаўства.

Аляксандр - аршанец, ён быў затрыманы 1 лістапада 2021 года ў межах крымінальнай справы аб распальванні сацыяльнай варожасці (арт. 130 Крымінальнага кодэксу) за пост ва "ВКонтакте". 17 лютага 2022 года Вольскага асудзілі да 3 гадоў абмежавання волі з накіраваннем у папраўчую ўстанову адкрытага тыпу. Тэрмін пакарання адбываў у мінскай ПУАТ №36. У першых ліках верасня ён выйшаў на волю.

Цяпер у суд Першамайскага раёна яго выклікаюць за «распаўсюд экстрэмізму». 6 верасня адміністрацыйную справу, распачатую паводле ч.2 арт. 19.11 КаАП, будзе разбіраць суддзя Вольга Клімкова. Дзяніс Хаўханаў, асуджаны раней за абразу Аляксандра Лукашэнкі, менш чым год таму вызваліўся з бабруйскай ПК №2, цалкам адбыўшы тэрмін зняволення.

Пасля хвалі ператрусаў 16 лютага 2021 года, калі сілавікі ўрываліся да праваабаронцаў, журналістаў і грамадскіх актывістаў, Ірына Траццякова была вымушана пакінуць Беларусь. На радзіме супраць яе распачалі крымінальную справу паводле ч.2 арт. 342 КК (арганізацыя і падрыхтоўка дзеянняў, якія груба парушаюць грамадскі парадак). Цяпер праваабаронца знаходзіцца за мяжой, але і тут не спыняе свае працы – кансультуе тых, хто стаў ахвярай рэпрэсій, дапамагае пацярпелым ад пераследу знайсці прытулак і абарону ў краінах Еўразвязу. Але сёння сама Ірына апынулася ў сітуацыі, калі вымушана прасіць дапамогі.

10 судовых працэсаў паводле часткі 2 артыкула 19.11 і часткі 1 артыкула 24.23 КаАП заўважаны ў раскладах рэгіянальных судоў вобласці на 2 і 3 верасня.  Прычым большасць судоў  праходзіць па адміністрацыйных справах, распачатых за «пікетаванне ў інтэрнэце» -- за сімволіку, заўважаную у сацыяльных сетках падсудных.

У пераліку асобаў, схільных да экстрэмісцкай дзейнасці, з'явіліся імёны і прозвішчы віцебскай дызайнеркі адзення Наталлі Крэміс і ўраджэнца Падсвілля, калекцыянера і байкера Сяргея Навумава. Абодвух асудзілі ў Віцебскім абласным судзе ў пачатку жніўня, і падобна, што апеляцыйных скаргаў на прысуды яны не падавалі.